ΟΜΗΡΟΣ ... αφηγείται τη δράση βασιλιάδων και ηρώων, παραδίδοντας γιγαντιαία νοήματα αρίστου τε και κραταιού βίου !
ΗΣΙΟΔΟΣ ... γράφει για γεωργούς και βοσκούς.Περιγράφει τη Θεογονία και τη δημιουργία του Κόσμου. Οι περιγραφές του (Τιτανομαχία, Γιγαντομαχία κλπ) κρύβουν πολλούς συμβολισμούς σχετικά με τη δημιουργία του κόσμου και τις γεωλογικές ανακατατάξεις που ακολούθησαν
ΙΩΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΘΑΛΗΣ ο Μηλίσιος ... αναζητούσε την προέλευση και την ουσία του κόσμου. Πίστευε πως η ύλη δημιούργησε τη γη, αέρα, φωτιά και έτσι σχηματίσθηκε ο κόσμος. Κάτι αντίστοιχο με την θεωρία της "μεγάλης έκρηξης" !
ΑΝΑΞΙΜΑΝΔΡΟΣ ... μαθητής του Θαλή. Πίστευε πως τα πράγματα γεννήθηκαν από το άπειρο και πως όταν καταστραφεί κάτι, ξαναγυρνά σ' εκείνο απ' το οποίο προήλθε. Έτσι ο κόσμος παραμένει αναλλοίωτος και υπάρχουν στο Διάστημα άπειροι κόσμοι που διαδέχονται ο ένας τον άλλον. Εκατοντάδες χρόνια πρν το Λαβουαζιέ και την θεωρία της "αφθαρσίας της ύλης" !
ΑΝΑΞΙΜΕΝΗΣ ... μαθητής του Αναξιμάνδρου. Συμφωνεί με το δάσκαλό του για τη θέση της γης στο Διάστημα. Επιπλέον πιστεύει πως η γη είναι απεριόριστη, επίπεδη και αιωρείται στο διάστημα, όπως και τα άλλα άστρα. Προσέξτε! "και αιωρείται στο διάστημα, όπως και τα άλλα άστρα"
ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ... θεωρεί πως όλα τα πράγματα είναι σε αδιάκοπη κίνηση, ροή και εξέλιξη, σε ένα συνεχές γίγνεσθαι : "τα πάντα ρει". Δίνει προταιρεότηταστο στοιχείο της φωτιάς (=ενέργεια ;;;). Τον κόσμο, λέει, δεν το έφτιαξε κανένας Θεός.
ΕΛΕΑΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΞΕΝΟΦΑΝΗΣ ... οπαδός του μονοθεϊσμού. Ο Θεός δε μοιάζει στους θνητούς, ούτε στη μορφή, ούτε στη σκέψη. Ο Θεός είναι ένας, αιώνιος, αμετάβλητος, πανταχού παρών, κυβερνώντας τα πάντα άϋλος και αθέατος. Μια θεολογική προσέγγιση πολύ κοντινή, αν όχι ταυτόσημη, με τη χριστιανική αντίληψη για το Θεό, 610 χρόνια πριν διδάξει ο Χριστός στη γη !
ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ ... υποστήριξε αυτά που είπε και ο Ξενοφάνης για το Θεό.Πίστευε πως το μόνο πραγματικά αληθινό που υπάρχει είναι ο Θεός και κατά συνέπεια εμείς και όλα γύρω μας είναι μία παραίσθηση που νομίζουμε πως είναι πραγματικά. Αν μπορούσαμε να σταθούμε μπροστά στο Θεό και τη δόξα του, τα "φαντάσματα" αυτά θα εξαφανίζονταν. Περιττή κάθε επισήμανση για ομοιότητα με την χριστιανική αντίληψη της θείας δύναμης και μεγαλοπρέπειας
ΖΗΝΩΝ ... διετύπωσε μία σειρά θέσεων υπεράσπισης του Παρμενίδη. Ο τρόπος που ανέπτυξε τις θέσεις αυτές στάθηκε η αιτία να θεωρηθεί ως ο θεμελιωτής της διαλεκτικής
ΜΕΛΙΣΣΟΣ ... οπαδός του Παρμενίδη, πίστευε πως οι αισθήσεις μας απατούν. Πράγματι ! δεν μπορούμε να δούμε ολόκληρο το φάσμα του φωτός ! βλέπουμε ανάμεσα στο Ιώδες και το Ερυθρό, ενώ πέρα από αυτά όχι (υπεριώδες, υπέρυθρο)
ΕΠΙΧΑΡΜΟΣ ... προσπάθησε να συμβιβάσει τις ιδέες του Ηράκλειτου με αυτές του Ξενοφάνη
ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ... οι αριθμοί και το κενό αποτελούν την αρχή του κόσμου. Βασική πραγματικότητα είναι το "ένα", ο Θεός δηλαδή, και από αυτό το "ένα" προέρχονται όλα
ΕΜΠΕΔΟΚΛΗΣ ... εξηγεί την κίνηση των πλανητών καθώς και την αιτία έκλειψης του ηλίου. Συμπεραίνει πως χρειάζεται κάποιος χρόνος για να μεταδοθεί το φως στο Διάστημα, τον οποίο δε μπορούμε να υπολογίσουμε εξ αιτίας της μεγάλης ταχύτητας του φωτός (!). πιστεύει ακόμα πως τα φυτά εμφανίστηκαν στη γη πρώτα από τα ζώα και πως ζώα και φυτά διαμορφώθηκαν εξελικτικά σε διάφορα είδη. Ιδέες διατυπωμένες από άνθρωπο που γεννήθηκε 484 χρόνια πριν το Χριστό και περίπου 2.400 πριν τον Δαρβίνο
ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ ... δίδασκε πως ο Ήλιος είναι μία διάπυρη πέτρα μεγαλύτερη και από την Πελοπόννησο. Πίστευε πως ο κόσμος μπορεί να διαιρείται συνεχώς σε άπειρα κομμάτια. Θεωρία διάσπασης του ατόμου, 464 χρόνια πΧ ;
ΟΙ ΥΛΙΣΤΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
ΛΕΥΚΙΠΠΟΣ ... δάσκαλος του Δημόκριτου. Ο κόσμος, γι' αυτόν, αποτελείται από αιώνια, συμπαγή και ποιοτικώς όμοια άτομα που κινούνται σε ένα κενό χώρο. Τα αντικείμενα έχουν διαφορετική μορφή μεταξύ τους γιατί τα άτομά τους έχουν διαφορετική σύνθεση
ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ... αναγνωρίζει την αμεταβλητότητα και αιωνιότητα της ύλης λέγοντας πως "τίποτα δε γεννιέται από το τίποτα και τίποτα δεν μεταβάλλεται σε τίποτα". Υποστηρίζει τη θεωρία του δασκάλου του για το "άτομον"
ΣΟΦΙΣΤΕΣ
ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ ... συμπατριώτης του Δημοκρίτου από τα Άβδηρα της Θράκης. Στήριζε τις θεωρίες του στον Παρμενίδη και τον Ζήνων. Πίστευε πως το μόνο πραγματικό είναι το Ανώτερο Όν και πως όλα τα άλλα είναι πλάσματα της φαντασίας μας.
ΓΟΡΓΙΑΣ ... μαθητής του Εμπεδοκλέους που υποστήριξε τις απόψεις του δασκάλου του
ΠΡΟΔΙΚΟΣ ... ασχολήθηκε με την ηθική και έγραψε το μύθο του Ηρακλή που διαλέγει το δρόμο. Οι σοφιστές υποστήριζαν πως έπρεπε κατ' αρχάς να γνωρίσουμε τη διάνοιά μας και το μηχανισμό της.
ΛΥΚΟΦΡΩΝ και ΑΛΤΑΔΗΜΑΣ ... ανήκουν στους νεώτερους σοφιστές που απέρριπταν την αναγκαιότητα των κοινωνικών τάξεων, θεωρώντας πως η φύση δεν έπλασε κανέναν σκλάβο και πως οι άνθρωποι γεννιούνται ελέυθεροι. 22 αιώνες πριν τους Ευρωπαίους Διαφωτιστές...
ΘΡΑΣΥΜΑΧΟΣ ... μίλησε για τη σχτικότητα των κοινωνικών και ηθικών κανόνων και θεωρούσε πως το δίκαιο εκφράζει το συμφέρον του δυνατότερου. πίστευε πως οι νόμοι είναι αντίστοιχοι του πολιτεύματος από το οποίο εκπορεύονται.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ...
πολέμιος των σοφιστών. Ιδεαλιστής, πολέμιος του υλισμού. Κατέβασε τη φιλοσοφία από τον ουρανό στη γη, μελετώντας όχι μεταφυσικά πράγματα αλλά τον άνθρωπο. Πίστευε στην αναγκαιότητα πειθαρχίας προς τους νόμους και τη συνεχή αυτοβελτίωση. Σε μία ρωμαιοκαθολική προσευχή υπάρχουν οι εξής στίχοι : Άγιε Σωκράτη, πρέσβευε υπέρ ημών (San Socrates ora pro nobis).
ΠΛΑΤΩΝ ... πιστεύει πως για κάθε τι που υπάρχει στη γη υπάρχει στο ουρανό το ιδανικό πρότυπό του, το "καλούπι" του. Πίσω από τον κόσμο των αισθήσεων υπάρχει ένας ιδεατός άλλος κόσμος ο οποίος είναι Τέλειος. Πιστεύει πως η αθάνατη ψυχή του κάθε ανθρώπου ζει ανάμεσα στα "τέλεια" πρότυπα, ενώ τα φθαρτά σώματά μας ανάμεσα σε ατελείς "σκιές" των προτύπων. Διατύπωσε την πρώτη ολοκληρωμένη άποψη για μια κοινωνία που σήμερα θα τη χαρακτηρίζαμε ως "σοσιαλιστική".
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ... θεμελιώνει τη Λογική και βάζει σε τάξη τις ανθρώπινες ιδέες. Μελετά τη φύση σε όλες της τις εκφάνεις και συγγράφει 170 έργα από τα οποία διασώθηκαν μόνο τα 47. Είναι ο τελευταίος μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος και ο πρώτος Ευρωπαίος. Οι απόψεις του διαποτίζουν απόλυτα την ευρωπαϊκή σκέψη ως και τον 18ο αι. Είναι αδύνατο μέσα σε 5 γραμμές να δώσουμε μία συνοπτική έστω παρουσίαση του πολυσχιδούς αριστοτελικού έργου...
ΗΣΙΟΔΟΣ ... γράφει για γεωργούς και βοσκούς.Περιγράφει τη Θεογονία και τη δημιουργία του Κόσμου. Οι περιγραφές του (Τιτανομαχία, Γιγαντομαχία κλπ) κρύβουν πολλούς συμβολισμούς σχετικά με τη δημιουργία του κόσμου και τις γεωλογικές ανακατατάξεις που ακολούθησαν
ΙΩΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΘΑΛΗΣ ο Μηλίσιος ... αναζητούσε την προέλευση και την ουσία του κόσμου. Πίστευε πως η ύλη δημιούργησε τη γη, αέρα, φωτιά και έτσι σχηματίσθηκε ο κόσμος. Κάτι αντίστοιχο με την θεωρία της "μεγάλης έκρηξης" !
ΑΝΑΞΙΜΑΝΔΡΟΣ ... μαθητής του Θαλή. Πίστευε πως τα πράγματα γεννήθηκαν από το άπειρο και πως όταν καταστραφεί κάτι, ξαναγυρνά σ' εκείνο απ' το οποίο προήλθε. Έτσι ο κόσμος παραμένει αναλλοίωτος και υπάρχουν στο Διάστημα άπειροι κόσμοι που διαδέχονται ο ένας τον άλλον. Εκατοντάδες χρόνια πρν το Λαβουαζιέ και την θεωρία της "αφθαρσίας της ύλης" !
ΑΝΑΞΙΜΕΝΗΣ ... μαθητής του Αναξιμάνδρου. Συμφωνεί με το δάσκαλό του για τη θέση της γης στο Διάστημα. Επιπλέον πιστεύει πως η γη είναι απεριόριστη, επίπεδη και αιωρείται στο διάστημα, όπως και τα άλλα άστρα. Προσέξτε! "και αιωρείται στο διάστημα, όπως και τα άλλα άστρα"
ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ ... θεωρεί πως όλα τα πράγματα είναι σε αδιάκοπη κίνηση, ροή και εξέλιξη, σε ένα συνεχές γίγνεσθαι : "τα πάντα ρει". Δίνει προταιρεότηταστο στοιχείο της φωτιάς (=ενέργεια ;;;). Τον κόσμο, λέει, δεν το έφτιαξε κανένας Θεός.
ΕΛΕΑΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
ΞΕΝΟΦΑΝΗΣ ... οπαδός του μονοθεϊσμού. Ο Θεός δε μοιάζει στους θνητούς, ούτε στη μορφή, ούτε στη σκέψη. Ο Θεός είναι ένας, αιώνιος, αμετάβλητος, πανταχού παρών, κυβερνώντας τα πάντα άϋλος και αθέατος. Μια θεολογική προσέγγιση πολύ κοντινή, αν όχι ταυτόσημη, με τη χριστιανική αντίληψη για το Θεό, 610 χρόνια πριν διδάξει ο Χριστός στη γη !
ΠΑΡΜΕΝΙΔΗΣ ... υποστήριξε αυτά που είπε και ο Ξενοφάνης για το Θεό.Πίστευε πως το μόνο πραγματικά αληθινό που υπάρχει είναι ο Θεός και κατά συνέπεια εμείς και όλα γύρω μας είναι μία παραίσθηση που νομίζουμε πως είναι πραγματικά. Αν μπορούσαμε να σταθούμε μπροστά στο Θεό και τη δόξα του, τα "φαντάσματα" αυτά θα εξαφανίζονταν. Περιττή κάθε επισήμανση για ομοιότητα με την χριστιανική αντίληψη της θείας δύναμης και μεγαλοπρέπειας
ΖΗΝΩΝ ... διετύπωσε μία σειρά θέσεων υπεράσπισης του Παρμενίδη. Ο τρόπος που ανέπτυξε τις θέσεις αυτές στάθηκε η αιτία να θεωρηθεί ως ο θεμελιωτής της διαλεκτικής
ΜΕΛΙΣΣΟΣ ... οπαδός του Παρμενίδη, πίστευε πως οι αισθήσεις μας απατούν. Πράγματι ! δεν μπορούμε να δούμε ολόκληρο το φάσμα του φωτός ! βλέπουμε ανάμεσα στο Ιώδες και το Ερυθρό, ενώ πέρα από αυτά όχι (υπεριώδες, υπέρυθρο)
ΕΠΙΧΑΡΜΟΣ ... προσπάθησε να συμβιβάσει τις ιδέες του Ηράκλειτου με αυτές του Ξενοφάνη
ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ... οι αριθμοί και το κενό αποτελούν την αρχή του κόσμου. Βασική πραγματικότητα είναι το "ένα", ο Θεός δηλαδή, και από αυτό το "ένα" προέρχονται όλα
ΕΜΠΕΔΟΚΛΗΣ ... εξηγεί την κίνηση των πλανητών καθώς και την αιτία έκλειψης του ηλίου. Συμπεραίνει πως χρειάζεται κάποιος χρόνος για να μεταδοθεί το φως στο Διάστημα, τον οποίο δε μπορούμε να υπολογίσουμε εξ αιτίας της μεγάλης ταχύτητας του φωτός (!). πιστεύει ακόμα πως τα φυτά εμφανίστηκαν στη γη πρώτα από τα ζώα και πως ζώα και φυτά διαμορφώθηκαν εξελικτικά σε διάφορα είδη. Ιδέες διατυπωμένες από άνθρωπο που γεννήθηκε 484 χρόνια πριν το Χριστό και περίπου 2.400 πριν τον Δαρβίνο
ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ ... δίδασκε πως ο Ήλιος είναι μία διάπυρη πέτρα μεγαλύτερη και από την Πελοπόννησο. Πίστευε πως ο κόσμος μπορεί να διαιρείται συνεχώς σε άπειρα κομμάτια. Θεωρία διάσπασης του ατόμου, 464 χρόνια πΧ ;
ΟΙ ΥΛΙΣΤΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ
ΛΕΥΚΙΠΠΟΣ ... δάσκαλος του Δημόκριτου. Ο κόσμος, γι' αυτόν, αποτελείται από αιώνια, συμπαγή και ποιοτικώς όμοια άτομα που κινούνται σε ένα κενό χώρο. Τα αντικείμενα έχουν διαφορετική μορφή μεταξύ τους γιατί τα άτομά τους έχουν διαφορετική σύνθεση
ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ... αναγνωρίζει την αμεταβλητότητα και αιωνιότητα της ύλης λέγοντας πως "τίποτα δε γεννιέται από το τίποτα και τίποτα δεν μεταβάλλεται σε τίποτα". Υποστηρίζει τη θεωρία του δασκάλου του για το "άτομον"
ΣΟΦΙΣΤΕΣ
ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ ... συμπατριώτης του Δημοκρίτου από τα Άβδηρα της Θράκης. Στήριζε τις θεωρίες του στον Παρμενίδη και τον Ζήνων. Πίστευε πως το μόνο πραγματικό είναι το Ανώτερο Όν και πως όλα τα άλλα είναι πλάσματα της φαντασίας μας.
ΓΟΡΓΙΑΣ ... μαθητής του Εμπεδοκλέους που υποστήριξε τις απόψεις του δασκάλου του
ΠΡΟΔΙΚΟΣ ... ασχολήθηκε με την ηθική και έγραψε το μύθο του Ηρακλή που διαλέγει το δρόμο. Οι σοφιστές υποστήριζαν πως έπρεπε κατ' αρχάς να γνωρίσουμε τη διάνοιά μας και το μηχανισμό της.
ΛΥΚΟΦΡΩΝ και ΑΛΤΑΔΗΜΑΣ ... ανήκουν στους νεώτερους σοφιστές που απέρριπταν την αναγκαιότητα των κοινωνικών τάξεων, θεωρώντας πως η φύση δεν έπλασε κανέναν σκλάβο και πως οι άνθρωποι γεννιούνται ελέυθεροι. 22 αιώνες πριν τους Ευρωπαίους Διαφωτιστές...
ΘΡΑΣΥΜΑΧΟΣ ... μίλησε για τη σχτικότητα των κοινωνικών και ηθικών κανόνων και θεωρούσε πως το δίκαιο εκφράζει το συμφέρον του δυνατότερου. πίστευε πως οι νόμοι είναι αντίστοιχοι του πολιτεύματος από το οποίο εκπορεύονται.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ...
πολέμιος των σοφιστών. Ιδεαλιστής, πολέμιος του υλισμού. Κατέβασε τη φιλοσοφία από τον ουρανό στη γη, μελετώντας όχι μεταφυσικά πράγματα αλλά τον άνθρωπο. Πίστευε στην αναγκαιότητα πειθαρχίας προς τους νόμους και τη συνεχή αυτοβελτίωση. Σε μία ρωμαιοκαθολική προσευχή υπάρχουν οι εξής στίχοι : Άγιε Σωκράτη, πρέσβευε υπέρ ημών (San Socrates ora pro nobis).ΠΛΑΤΩΝ ... πιστεύει πως για κάθε τι που υπάρχει στη γη υπάρχει στο ουρανό το ιδανικό πρότυπό του, το "καλούπι" του. Πίσω από τον κόσμο των αισθήσεων υπάρχει ένας ιδεατός άλλος κόσμος ο οποίος είναι Τέλειος. Πιστεύει πως η αθάνατη ψυχή του κάθε ανθρώπου ζει ανάμεσα στα "τέλεια" πρότυπα, ενώ τα φθαρτά σώματά μας ανάμεσα σε ατελείς "σκιές" των προτύπων. Διατύπωσε την πρώτη ολοκληρωμένη άποψη για μια κοινωνία που σήμερα θα τη χαρακτηρίζαμε ως "σοσιαλιστική".
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ... θεμελιώνει τη Λογική και βάζει σε τάξη τις ανθρώπινες ιδέες. Μελετά τη φύση σε όλες της τις εκφάνεις και συγγράφει 170 έργα από τα οποία διασώθηκαν μόνο τα 47. Είναι ο τελευταίος μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος και ο πρώτος Ευρωπαίος. Οι απόψεις του διαποτίζουν απόλυτα την ευρωπαϊκή σκέψη ως και τον 18ο αι. Είναι αδύνατο μέσα σε 5 γραμμές να δώσουμε μία συνοπτική έστω παρουσίαση του πολυσχιδούς αριστοτελικού έργου...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου